Ambitie
Onze ambitie is een sterke sociale basisinfrastructuur (SBI) met laagdrempelige mogelijkheden voor (kwetsbare) burgers. Om elkaar te ontmoeten, informatie en advies te krijgen en op lichte wijze te worden ondersteund en toegerust. Wij willen dat deze infrastructuur bestaat uit familie, vrienden, buurtbewoners, mantelzorgers, vrijwilligers, verenigingen, sociaal werkers, scholen en sociale ondernemers. Bovendien willen we gezondheidsachterstanden bij inwoners terugdringen door (preventief) gezondheidsbeleid. Op deze manier kunnen we mogelijke problemen bij kwetsbare groepen voorkomen of vroegtijdig signaleren.
Wij streven naar een verdeling van inzet die recht doet aan de verantwoordelijkheden van inwoners, maatschappelijke organisaties, sociale ondernemers en de gemeente. We richten ons op preventie en signaleren problemen zo vroeg mogelijk; zo proberen wij mensen zo lang mogelijk in hun kracht te houden en de noodzaak tot (specialistische) zorg te voorkomen. Wij willen dat Amersfoort een samenhangend aanbod van zorg- en welzijnsvoorzieningen biedt dat aansluit bij de mogelijkheden en behoeften van inwoners. Dat mag en kan per wijk verschillend zijn. Soms hebben inwoners professionele hulp nodig. Dan willen we dat ze worden bijgestaan door goed samenwerkende hulpverleners die met de inwoners zorgen voor een sluitend pakket van (preventieve) zorg en welzijn in hun wijk. Vanaf 2017 hebben we met Indebuurt033 een nieuwe basis gelegd. Deze ontwikkeling dient de komende jaren met lokale partners verder voortgezet te worden, waarbij wordt samengewerkt met inwoners en partners in het sociaal domein.
Een aantal wijkcentra is de afgelopen jaren maatschappelijk overgenomen en wordt nu vrijwel zonder subsidie draaiende gehouden door vrijwilligers. Alhoewel dit in de praktijk goed gaat, wordt steeds duidelijker dat de uitvoering zonder gedeeltelijke subsidie niet structureel is te realiseren. Zoals toegezegd wordt aan de raad een voorstel voorgelegd op welke wijze we de wijkcentra kunnen ondersteunen (Collegebericht 2017-010). Hierbij vindt uitvoering plaats met inachtneming van de kaders van de in 2017 vastgestelde Nota Vastgoedbeheer.
Wethouder Fleur Imming
Email: wethouderimming@amersfoort.nl
Indicatoren
Sociaal domein
Sociale basisinfrastructuur
Aandeel inwoners dat mantelzorg geeft
Aandeel inwoners dat mantelzorg geeft
Toelichting
Iemand wordt als mantelzorger gedefinieerd als hij of zij voor minstens 3 maanden of minimaal 8 uur per week mantelzorg verleent. Het aandeel in 2016 is statistisch significant hoger dan in 2015. Dit is gemeten onder alle inwoners van 18 tot 85 jaar. De gemeente Amersfoort doet vanaf 2015 hier eigen onderzoek naar via de Stadspeiling. De cijfers van voor 2015 zijn van de GGD.
Sociaal domein
Sociale basisinfrastructuur
Aandeel vrijwilligers
Aandeel vrijwilligers
Toelichting
Dit is gemeten onder een steekproef van alle inwoners van 18 tot 85 jaar. Het betreft het aandeel dat aangeeft de afgelopen 12 maanden actief geweest te zijn als vrijwilliger (onbetaald werk buiten het eigen huishouden). Het aandeel in 2015 is statistisch significant hoger dan in 2013.
Overzicht Indicatoren
Indicatoren
Indicator | Realisatie cijfers | Streefcijfers | Toelichting | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | ||
Aandeel inwoners dat mantelzorg geeft | 11% | 13% | 16% | 19% | 20% | Toelichting Aandeel inwoners dat mantelzorg geeftWe stimuleren de doorontwikkeling van de sociale basisinfrastructuur in wijken. Inwoners met beperkingen zullen meer en langer thuis worden ondersteund. Een groei van het aantal inwoners met mantelzorg taken is hierbij een gewenste ontwikkeling. Iemand wordt als mantelzorger gedefinieerd als hij of zij voor minstens 3 maanden of minimaal 8 uur per week mantelzorg verleent. Het aandeel in 2016 is statistisch significant hoger dan in 2015. Dit is gemeten onder alle inwoners van 18 tot 85 jaar. De gemeente Amersfoort doet vanaf 2015 hier eigen onderzoek naar via de Stadspeiling. De cijfers van voor 2015 zijn van de GGD. | ||||
Aandeel mantelzorgers dat zich (zeer) zwaar belast of overbelast voelt | 24% | 21% | 18% | 17% | Toelichting Aandeel mantelzorgers dat zich (zeer) zwaar belast of overbelast voeltWe streven ernaar om het aandeel overbelaste mantelzorgers te verminderen. Onder andere via mantelzorgcoördinatoren van Indebuurt033 adviseren en begeleiden wij mantelzorgers en brengen hen in contact met lotgenoten en/of andere netwerken. Dit percentage omvat de mantelzorgers die antwoorden zich momenteel 'tamelijk zwaar belast', 'zeer zwaar belast' of 'overbelast' te voelen, op het totaal van de antwoorden ‘overbelast’, ‘zeer zwaar belast’, ‘tamelijk zwaar belast’, ‘enigszins belast’ en ‘niet of nauwelijks belast’. Het verschil tussen 2015 en 2016 is niet statistisch significant. Deze indicator wordt gemeten onder alle inwoners van 18 tot 85 jaar. De gemeente Amersfoort doet hier vanaf 2015 eigen onderzoek naar via de Stadspeiling. De uitkomsten wat betreft belasting zijn niet vergelijkbaar met de uitkomsten van GGD-onderzoek (dat 1x per 4 jaar wordt uitgevoerd). Vanaf 2015 zullen daarom wat betreft belasting van mantelzorgers alleen de uitkomsten van de Stadspeiling worden gepresenteerd.
| |||||
Aandeel vrijwilligers | 33% | 36% | 39% | 40% | Toelichting Aandeel vrijwilligersWij streven ernaar dat alle inwoners van Amersfoort zo goed mogelijk mee kunnen doen en zich, waar mogelijk, inzetten voor anderen in hun omgeving. Vrijwilligers zijn onmisbaar voor veel mensen in Amersfoort, voor ondersteuning, aanspraak, gezelschap, maar ook voor zaken als administratie en begeleiding van groepen. Zonder hen zijn veel activiteiten en ondersteuning voor inwoners niet mogelijk. Via o.a. de vacaturebank van Indebuurt033 proberen we het aanbod te stimuleren en te matchen aan de vraag naar ondersteuning. Dit is gemeten onder een steekproef van alle inwoners van 18 tot 85 jaar. Het betreft het aandeel dat aangeeft de afgelopen 12 maanden actief geweest te zijn als vrijwilliger (onbetaald werk buiten het eigen huishouden). Het aandeel in 2015 is statistisch significant hoger dan in 2013. |
Doelstellingen
Wij stimuleren initiatieven van onderop om collectieve vormen van ondersteuning op te zetten, zowel formele als informele initiatieven. Denk aan lichte vormen van dagbesteding, vervoer, training, begeleiding en coördinatie van vrijwilligers. Wij zetten hierbij nadrukkelijk in op meer ruimte voor initiatieven van onderop die zich willen inzetten in de sociale basisinfrastructuur. Dit is een belangrijke opgave voor Indebuurt033. Wij vragen hen en andere gesubsidieerde instellingen daarvoor ruimte te maken in de wijken en hierbij stevige verbanden te leggen tussen formele en informele inzet. Dat kan en mag verschillen per wijk: we sturen op meer flexibiliteit, laagdrempelige voorzieningen op natuurlijke plekken, meer maatwerk.
We leveren per wijk maatwerk op het gebied van ontmoeting en (lichte) ondersteuning en toerusting. Nauwe samenwerking met de wijkteams, professionele partijen en initiatieven van onderop is hierbij van belang, zodat er meer mogelijkheden zijn om af en op te schalen en dit ook sneller te kunnen doen.
Wij zorgen ervoor dat Amersfoorters tijdig worden voorzien van juiste informatie en advies. Dit doen wij door laagdrempelige en toegankelijke plekken in de wijken te faciliteren waar mensen terecht kunnen met vragen en problemen. We zorgen er ook voor dat bewoners digitaal en via het gemeentelijke klantcontactcentrum bij de gemeente terecht kunnen voor informatie en advies.
Wij zorgen ervoor dat Amersfoorters elkaar kunnen ontmoeten. Het streven is open en prettige plekken in wijken van Amersfoort te faciliteren voor ontmoetingen en gesprek. Uitgangspunt hierbij is aansluiting bij natuurlijk ontstane en bestaande plekken in de stad.
Wij zorgen voor toegankelijkheid. Voor activiteiten en voorzieningen binnen de Sociale Basis Infrastructuur zetten we ons in om gelijkwaardige participatie voor en door mensen met een handicap op chronische ziekt te realiseren. Deze ontwikkeling sluit aan bij de uitgangspunten van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Toegankelijkheid is daarbij de norm en ontoegankelijkheid wordt een uitzondering.
Wij continueren onze inzet om mantelzorgers te ondersteunen. Mantelzorgers, actief voor inwoners van de gemeente Amersfoort, als specifieke groep ondersteunen en ontlasten bij hun taak is een van de speerpunten. Indebuurt033 is gestart met de uitvoering van het plan van aanpak mantelzorg. Komend jaar zetten wij ons in om specifieke doelgroepen zoals werkende mantelzorgers en mantelzorgers met een migratieachtergrond te bereiken.
Wij stimuleren en ondersteunen vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties. Het behouden, ondersteunen en waarderen van vrijwilligers is essentieel in onze inzet. Het nieuwe beleidskader vrijwilligerswerk zal hier in 2018 richting aan geven.
Wij willen de sociale basisinfrastructuur ook versterken in samenhang met het uitvoeringsprogramma jeugd en onderwijs. Bijvoorbeeld door bij te dragen aan experimenten waarvan we kunnen leren. Een goed pedagogisch klimaat draagt bij aan het voorkomen van problemen bij kinderen en jongeren. Zie het Uitvoeringsprogramma Jeugd en onderwijs.
Met de verdere uitrol van de gezonde wijkaanpak versterken wij tevens het functioneren van de sociale basisinfrastructuur. Deze methodiek maakt het mogelijk om gezamenlijk – binnen en buiten onze organisatie - te werken aan de bevordering van gezondheidsvaardigheden en de zelfregie van kwetsbare inwoners.
We stimuleren initiatieven van inwoners en hulpverleners voor effectieve projecten en programma’s. Daarmee willen we gezondheidsachterstanden tegengaan en een gezonde leefstijl bevorderen van inwoners.
We willen de inclusieve samenleving versterken. Door aanbieders in de basisinfrastructuur, die direct in verbinding staan met burgers in de stad, te stimuleren om hun professionals en vrijwilligers te scholen op sensitiviteit voor diversiteit.
Onze inzet
Wij baseren de dienstverlening in de sociale basisinfrastructuur op scans van de voorzieningen in de wijkteamwijken en maken meer ruimte voor inzet van onderop. Een deel van de middelen is beschikbaar voor bewonersinitiatieven en innovatie. We willen partijen in de wijk en stad meer uitdagen en uitnodigen, faciliteren en samen laten werken. Hiermee kunnen nieuwe informele netwerken ontstaan en collectieve (informele en formele) vormen van ondersteuning worden opgezet.
Wij versterken de netwerken en steunstructuren, door meer te verbinden. Daardoor kunnen kwetsbare burgers beter en blijvend meedoen en worden zij - met lichte vormen van (informele) zorg en ondersteuning - minder afhankelijk van specialistische zorg. Samen met de mantelzorgers ontwikkelen we instrumenten en middelen om hen te ondersteunen.
Wij maken het inwoners, zzp’ers en organisaties mogelijk om bij te dragen aan de doelstelling voor de wijken of het stedelijke niveau. Dit doen wij concreet via de subsidieregeling Projecten#InDeBuurt. Hiermee geven wij ook invulling aan het concept right-to-challenge.
Wij bieden onafhankelijke cliëntondersteuning die voor iedereen beschikbaar is. Deze functie wordt door Indebuurt033 uitgevoerd. Cliëntondersteuning is een middel om te zorgen dat zorg en ondersteuning voor zoveel mogelijk mensen helder en toegankelijk is. Het helpt mensen bewuste keuzes te maken voor de zorg die zij nodig hebben. Samen met de professionals streven we ernaar om deze wijze van ondersteuning zoveel mogelijk bekendheid te geven aan de inwoners en de werkwijze te blijven ontwikkelen bijvoorbeeld met de inzet van 'ervaringsdeskundigen'.
We werken planmatig aan het toegankelijker maken van de stad en onze gebouwen en diensten. We stellen een implementatiemanager aan voor drie jaar die toegankelijkheid blijft agenderen bij alle relevante beleidsvelden, in het stadhuis en in de stad. We organiseren korte lijnen met ervaringsdeskundigen en dragen zorg voor het uitvoeren van het eind 2017 vast te stellen meerjarenprojectplan op toegankelijkheid.
We geven met alle betrokken partijen inhoud en vorm aan preventief gezondheidsbeleid voor inwoners met een lage sociaal-economische status. Zo werken we onder meer samen met wijkteams, zorgverzekeraars, diëtisten, huisartsen en private partijen. Uiteraard heeft de GGD regio Utrecht ook een belangrijke (wettelijke) taak in het beschermen, bewaken en bevorderen van gezondheid.
We zetten in op:
- pre/postnataal aanbod om ouderschap te verstevigen.
- Poetsj, gezondheidspreventie basisschoolleerlingen.
- B-Slim, voortzetten van het leefstijlprogramma voor (obesitas) kinderen in achterstandswijken
- Keivitaal, voortzetten van het leefstijlprogramma voor volwassen inwoners met overgewicht in combinatie met een chronische ziekte.
- Sociaal Vitaal, voortzetten van het (beweeg)programma voor eenzame senioren.
De gezondheidsprogramma's komen samen in de Gezonde Wijk, een integrale aanpak die van drie wijken de komende jaren uitrollen naar heel Amersfoort.
Samenwerking
Bij de algemene inleiding van het programma Sociaal Domein staat onze visie op samenwerking met de stad en betrokken partijen.
Maatregelen
- Verminderen van het aantal fte binnen het programma Sociaal Domein met 5 fte, waarvan 1 fte is opgenomen in de begroting van de wijkteams (realisatie 2019). In de kadernota 2018-2021 is de bezuiniging van 4,0 FTE teruggedraaid. De complexiteit en de omvang van de nieuwe taken laten deze bezuinigingen niet toe.
- Zo snel mogelijk verkopen van gemeentelijke panden die onvoldoende renderen. Hiermee valt (onder meer) het gereserveerde budget op dit deelprogramma voor onder andere compensatie van huur vrij. Per 30 september 2018 wordt de huur van het pand 'de Roef' opgezegd. De bezuinigingen zijn daarmee gerealiseerd.
Gerelateerde links
Meerjarig-beleidskader sociaal domein Amersfoort 2015-2018
Beleidsnota Gezondheid en Uitvoeringskader 2017-2022
RIB 2016-037 Realisatieplan ondersteuning mantelzorgers
Besluit Subsidieregeling SBI
www.Site Indebuurt033.nl
Kwartaalrapportage en subsidieregeling projecten InDeBuurt
Rekenkamerrapport doelstellingen risico s en kansen in het sociaal domein
www.waarstaatjegemeente.nl .