Ambitie

We willen een veilig en leefbaar Amersfoort voor al haar inwoners, ondernemers en bezoekers. Amersfoorters leveren hieraan een actieve bijdrage.

Naast de indicatoren die door de gemeente zelf per programma zijn opgenomen, zijn er indicatoren die vanuit het rijk (Besluit Begroting en Verantwoording) verplicht dienen te worden opgenomen in de Begroting. Er zijn geen streefcijfers voor benoemd. Zie ook www.waarstaatjegemeente.nl.

Indicatoren

Veiligheid en handhaving

Sociale veiligheid

Totaal misdrijven

Veiligheid en handhaving

Sociale veiligheid

Totaal van misdrijven per 1.000 inwoners

Overzicht Indicatoren

Indicatoren

IndicatorRealisatie cijfersStreefcijfersToelichting
201120122013201420152016201720182019
% inwoners dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt26%25%25%23%23%
% inwoners dat vaak overlast ervaart van groepen jongeren12%8,5%9,2%8%8%
Schaalscore sociale overlast1,81,71,81,71,7
Deelnemers Burgernet1120012400138001400015124156601650017000
Totaal misdrijven9838101271024991348459793980007850
Totaal van misdrijven per 1.000 inwoners68,368,568,560,655,451,75550
Totaal veel voorkomende criminaliteit (autokraak, fietsdiefstal en vernielingen)31623208334028202762265227002600
Totaal woninginbraken [aantal]85412011149823620560600550
Totaal woninginbraken per 1.000 inwoners5,17,97,75,54,13,643,5
Woninginbraak: % poging34%37%37%39%37%43%45%47%
Woninginbraak: % voltooid66%63%63%61%63%57%55%53%

Verplichte indicatoren

Naast de indicatoren die door de gemeente zelf per programma zijn opgenomen, zijn er indicatoren die vanuit het rijk (Besluit Begroting en Verantwoording) verplicht dienen te worden opgenomen in de Begroting. Er zijn geen streefcijfers voor benoemd. Zie ook www.waarstaatjegemeente.nl.

IndicatorRealisatie cijfersStreefcijfersToelichting
201120122013201420152016201720182019
Totaal geweldsmisdrijven per 1000 inwoners6,36,35,65,54,14,5
Vernielingen en beschadigingen per 1000 inwoners8,787,277,56,4
Winkeldiefstallen per 1000 inwoners3,22,932,82,32,7
Verwijzingen Halt per 10.000 jongeren van 12 t/m 17 jaar120,382,7142,1
Harde kern jongeren per 10.000 inwoners van 12-24 jaar2,3222,12,1
% jongeren (12-21 jaar) met een delict voor de rechter2,8%2,5%1,5%

Doelstellingen

Het terugdringen van criminaliteit en overlast door personen in de woon- en leefomgeving.
Wij willen de criminaliteit en overlast in de woon- en leefomgeving door personen zoals multiprobleemgezinnen, (psychisch) kwetsbaren, geweldplegers, ex-gedetineerden, veelplegers en jeugd(groepen) terugdringen.

Het terugdringen van het aantal voltooide woninginbraken.
Wij streven naar het terugdringen van het aantal voltooide woninginbraken tot net onder het niveau van 2016. Tegelijk willen we dat bij woninginbraak de verhouding pogingen versus voltooide inbraken verandert: minder voltooide woninginbraken ten opzichte van het aantal pogingen.
Het vergroten van de heterdaadkracht door actief burgerschap.
Actief burgerschap is essentieel om de veiligheid te verbeteren. Wij willen dat de heterdaadkracht van onze inwoners toeneemt. Tot op heden meten we dit aan de hand van het aantal deelnemers aan Burgernet. Mede door technologische ontwikkelingen die ook invloed hebben op het vergroten van de heterdaadkracht (zoals het gebruik van de Burgernetapp en Whatsappgroepen) wordt deze meetindicator eind 2018 herijkt.
We willen het percentage Amersfoorters dat zich wel eens onveilig voelt in hun eigen buurt verder terugdringen.

Onze inzet

 

  1. Nazorg ex-gedetineerden

De Rekenkamercommissie heeft de Amersfoortse nazorg ex-gedetineerden laten onderzoeken door het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) en deed zeven aanbevelingen. Naast het vastleggen van het gemeentelijk nazorgbeleid is één van de aanbevelingen om ook nazorg voor ex-gedetineerden op te pakken die korter dan 6 maanden vast zitten. Daarmee moet recidive verder worden verminderd en kunnen daarmee samenhangende (veel hogere) maatschappelijke kosten worden voorkomen. Momenteel vindt nazorg voor de korter gestraften slechts bij uitzondering plaats wegens capaciteitsgebrek, het gaat om zo’n 140 casussen per jaar. In de Kadernota zijn financiële middelen vrijgemaakt om met ingang van 1 januari 2018 ook de coördinatie van de nazorg voor kortgestraften op ons te nemen. (Zie ook Rekenkamerrapport nazorg ex-gedetineerden)

  1. Woonoverlast

Coördinator woonoverlast
Eerder besloot het college een coördinator woonoverlast in te stellen: eerst een jaar op proef en na evaluatie definitief. Na het proefjaar en de eerste ervaringen is in de Kadernota 2018-2021 de structurele dekking gerealiseerd. Hiermee wordt de huidige situatie waarin de aanpak van woonoverlast een structureel onderdeel vormt van onze lokale persoonsgerichte aanpak (PGA)  met regievoering door de gemeentelijk coördinator woonoverlast, feitelijk geformaliseerd.

Wet aanpak woonoverlast
Op 1 juli 2017 is de Wet aanpak woonoverlast van kracht geworden, waarmee de burgemeester de bevoegdheid heeft gekregen een gedragsaanwijzing te geven aan iemand die ernstige en herhaaldelijke hinder veroorzaakt. Om de bevoegdheid te kunnen inzetten, moet deze eerst opgenomen worden in de APV, waarbij aangegeven wordt in welke gevallen (van hinder) de maatregel opgelegd kan worden.
Of het wenselijk is om de gedragsaanwijzingsbevoegdheid in de APV op te nemen, hangt af van de aard en omvang van de overlastproblematiek. Dit verschilt per gemeente.
Met betrokken (lokale en regionale/nationale) partners wordt – onder regie van de coördinator woonoverlast - onderzocht of en zo ja in welke gevallen het inzetten van de gedragsaanwijzing in Amersfoort zinvol en/of werkbaar is. De uitkomsten hiervan leiden tot een advies/voorstel aan het College en de Gemeenteraad.

  1. Het doorbreken van criminele carrières

Het contact en de ontmoeting van de huidige generatie jongeren heeft, ondersteund door sociale media, een ‘fluïde’ karakter gekregen met veel wisselende contacten en lossere omgangsvormen. Mede als gevolg hiervan zijn er minder klassieke problematische jeugdgroepen zichtbaar op straat. Echter, criminele carrières groeien onzichtbaar door in netwerkverband. Door onderzoek naar criminele netwerkvorming en de daaraan gelieerde criminele carrières proberen wij hier beter zicht op te krijgen. Jongeren beginnen meestal met overlast en veelvoorkomende criminaliteit (VVC), waarna ze zich schuldig maken aan High Impact Crime (HIC), om vervolgens door te groeien naar drugshandel en ondermijnende criminaliteit.
Onze aanpak richt zich integraal op problematische jeugdgroepen (overlast), criminele netwerkvorming (HIC en drugshandel) en de oudere generatie van criminele gezinnen en familierelaties (ondermijnende criminaliteit). Hierbij wordt waar mogelijk gebruik gemaakt van onze lokale persoonsgerichte aanpak (PGA).
Ontwikkelpunten zijn:

  • De ontwikkeling van een handzaam digitaal instrument voor het maken van sociale netwerkanalyses, te gebruiken in het kader van vroeg-signalering en preventie.
  • De doorontwikkeling van de ‘Gebiedsscans Veiligheid’ waarin de pijlers fysiek, veilig en sociaal samenkomen.
  • De ontwikkeling van een effectieve aanpak van criminele  gezinnen en familienetwerken.

Doorontwikkeling persoonsgerichte aanpak (PGA)
Gaandeweg het werken met de persoonsgerichte aanpak deed zich een aantal ontwikkelingen voor die aanleiding vormen de persoonsgerichte aanpak de komende tijd verder door te ontwikkelen. De organisatie- en maatschappelijke context waarbinnen de persoonsgerichte aanpak lokaal functioneert is in verandering, zoals de invulling van de gemeentelijke regierol en het gebiedsgericht werken. Ook ontwikkelingen met betrekking tot de doelgroep jeugd en de criminele netwerken vragen om een goede verankering binnen de PGA.
2018 zal dan ook in het teken staan van het samen met de betrokken ketenpartners komen tot een toekomstbestendige doorontwikkeling van de persoonsgerichte aanpak. Hierbij wordt nadrukkelijk de samenwerking gezocht met de gemeentelijke afdeling Samenleven en met zorgpartners.

Ondermijnende criminaliteit

Ondermijnende criminaliteit bestaat uit alle vormen van criminaliteit die een bedreiging vormen voor onze samenleving. Bij deze vorm van criminaliteit is er sprake van verwevenheid tussen de onderwereld en de bovenwereld: criminelen maken gebruik van de legale structuren voor de uitvoering van hun activiteiten. Vormen van ondermijnende criminaliteit zijn bijvoorbeeld: hennepteelt, drugshandel, mensenhandel, witwassen en vastgoedfraude. Delicten die ernstige consequenties hebben voor onze samenleving. De maatschappelijke integriteit wordt aangetast, de veiligheid en het veiligheidsgevoel van burgers wordt beïnvloed en de lokale economie wordt verstoord.
Om beter zicht op deze vorm van criminaliteit te verkrijgen, is het Regionaal Informatie en Expertise Centrum Midden Nederland (RIEC MN) gevraagd een lokaal Ondermijningsbeeld op te stellen.
In 2018 zetten wij in op het (door)ontwikkelen en uitvoeren van een effectieve(re) aanpak van ondermijning. Het lokale ondermijningsbeeld vormt hiervoor (mede) de grondslag. Een effectieve aanpak vraagt om een gezag dat optreedt als één gezamenlijke overheid, waarin elke partner de instrumenten inzet en benut die het meest effectief zijn. Zo'n aanpak richt zich enerzijds op het inzetten van de juiste (bestuurlijke) instrumenten en anderzijds op het vergroten van de bestuurlijke weerbaarheid van de interne gemeentelijke organisatie. In de Kadernota 2018-2021 zijn hiervoor voor de komende drie jaar enige financiële middelen vrijgemaakt.

  1. Jaarwisseling

We willen dat de jaarwisseling voor iedereen prettig en veilig verloopt. Om dit te realiseren investeren we gedurende het hele jaar in goede contacten met en in de wijken. Dit resulteert in een persoons- en gebiedsgerichte aanpak tijdens de periode van de jaarwisseling (half december tot enkele dagen na de jaarwisseling).
Er is aandacht voor preventieve maatregelen, zoals het nemen van voorzorgsmaatregelen in het openbaar gebied, en vuurwerklessen op scholen.
We faciliteren initiatieven uit de stad die bijdragen een feestelijke jaarwisseling. Daar waar nodig stellen we regels en handhaven we die.
In het kader van het reduceren van vuurwerkoverlast blijven we werken met een – in 2015 voor het eerst ingezet – vuurwerkdetectiesysteem. Voor dit systeem worden in een gebied ontvangers geplaatst, die knallen detecteren en tot op enkele meters lokaliseren. Dit maakt het mogelijk handhavingscapaciteit slim en gericht in te zetten.

  1. Meerjaren veiligheidsprogramma

Begin 2015 heeft de gemeenteraad het meerjaren beleidsprogramma Veiligheid 2015-2018 vastgesteld. Medio 2017 is met een midterm review tussentijds de balans opgemaakt zodat waar nodig het beleid kan worden bijgesteld. Hierover is de raad middels een raadsinformatiebrief geïnformeerd (Midterm review programma veiligheid).
Hoewel de ontwikkelingen qua criminaliteit en overlast voor een groot deel positief zijn willen we de huidige lijn van het veiligheidsprogramma in 2018 voortzetten om de reeds behaalde resultaten  tijdens het laatste jaar van het huidige veiligheidsprogramma te bestendigen. Daarnaast zal 2018 in het teken staan van het - in samenwerking met onze partners - voorbereiden en opstellen van het nieuwe Veiligheidsprogramma voor de jaren 2019-2022.

    1. Personen met verward gedrag

Het thema personen met verward gedrag is een onderwerp dat zich bij uitstek bevindt op het snijvlak van zorg en veiligheid. Om een goed werkende, sluitende aanpak te realiseren is de inzet en expertise van beide beleidsterreinen vereist.  Een dergelijke aanpak bestaat enerzijds uit de realisatie van een samenhangende aanpak op negen concrete bouwstenen. Anderzijds bestaat het uit een goed samenspel van alle betrokken partners, die persoonsgericht en domeinoverstijgend werken, waarbij wordt uitgegaan van de eigen kracht en leefwereld van de persoon en met oog voor de belangen van de samenleving.
Landelijk is afgesproken dat de sluitende aanpak per 1 oktober 2018 is gerealiseerd. Hiervoor werken we met een regiegroep met partners.
Voor een duurzame oplossing zetten wij - naast de veiligheid van de betreffende persoon en zijn leefomgeving - in op het bieden van zorg en ondersteuning, het organiseren van vervoer in acute situaties waar de politie geen rol heeft en het organiseren van een centrale plek waar mensen hun zorgen of signalen kwijt kunnen. Om het goede samenspel te bevorderen besteden we nadrukkelijk aandacht aan het verder uitbouwen van de samenwerking tussen alle betrokken partners.

    1. Integraal en gebiedsgericht werken - Gebiedsscans Veiligheid

De komende jaren zal meer focus gelegd worden op een gebiedsgerichte aanpak. Binnen dit gebiedsgericht werken is veiligheid een belangrijke pijler. In 2016/2017 zijn gebiedsscans veiligheid  opgesteld, bestaande uit een cijfermatig beeld van overlast en criminaliteit in een wijk aangevuld met ervaringen en kennis van de wijkagent. Deze gebiedsscans vormden input voor de gebiedsplannen van de pilotwijken voor het gebiedsgericht werken. De scans zijn in ontwikkeling. In samenwerking met de afdeling Samenleven en Leefomgeving wordt gewerkt aan een 2.0 versie waarin ook informatie wordt opgenomen die relevant is voor het ontwikkelen van preventief veiligheidsbeleid, zoals het vroegtijdig stoppen van criminele carrières.  Deze gebiedsscans veiligheid vormen belangrijke input voor het nieuwe Veiligheidsprogramma 2019-2022.  In 2018 worden weer nieuwe gebiedsscans veiligheid opgesteld.

    1. Informatiegestuurde aanpak

We werken als 'Smart City' informatiegestuurd aan het oplossen van veiligheidsvraagstukken. In 2016 is een pilot gestart met het Veiligheidsinformatiesysteem (VIS) waarin dagelijks politie-informatie wordt ontsloten die gebruikt wordt voor de operationele aansturing van de handhavers op straat. Het veiligheidsinformatiesysteem is een belangrijke bron voor onze aanpak en wordt inmiddels uitgerold in andere gemeenten in Midden Nederland. Ontwikkelpunt voor 2018 is het verrijken van de data in het VIS met andere data om zo kwaliteit toe te voegen.
Daarnaast willen we in 2018 de (on)mogelijkheden (verder) verkennen van het combineren van verschillende databronnen, zowel open als gesloten bronnen, met als doel het voorspellen van bepaalde ontwikkelingen. Zo wordt bijvoorbeeld binnen het thema terugdringen woninginbraken hiermee momenteel door de politie al geëxperimenteerd.

    1. Woninginbraken

Sinds 2014 daalt het aantal aangiften van woninginbraken in Amersfoort. Deze dalende trend willen we samen met de veiligheidspartners voortzetten. Voor het terugdringen van het aantal woninginbraken maken we gebruik van een escalatiemodel bestaande uit drie fasen: rust – alert – escalatie. Elke fase kenmerkt zich door een pakket aan interventies zodat indien nodig, opgeschaald kan worden. De ontwikkeling van het aantal en soort inbraken wordt nauwgezet gemonitord met behulp van onder andere het Veiligheidsinformatiesysteem.

 

    1. Heterdaadkracht

Voor het vergroten van de heterdaadkracht en de eigen verantwoordelijkheid van onze inwoners en ondernemers maken we gebruik van (social) media, willen we het aantal deelnemers aan Burgernet vergroten, geven we voorlichting op maat en bieden we trainingen/workshops aan. In 2018 zetten we de lijn waarin we gericht en op kleine schaal met bewoners communiceren over veiligheid in hun buurt voort, zoals onder andere zichtbaar wordt in de inzet van de witte buurttent bij preventie woninginbraken. Daarnaast worden onder de regie van de politie heterdaadoefeningen gehouden waarbij deelnemers aan Burgernet en WhatsApp worden getraind.

    1. Onveiligheidsgevoel

In het najaar van 2016 is onder regie van het Lectoraat Kennisanalyse Sociale Veiligheid van de Hogeschool Utrecht een onderzoek gestart naar de oorzaken van de verstoorde veiligheidsbeleving in een proeftuin in LIendert. De uitkomsten van dit onderzoek verwachten we in het najaar van 2017. Afhankelijk van de uitkomsten worden deze meegenomen in het nieuw op te stellen meerjarenbeleidsprogramma. Amersfoort monitort het veiligheidsgevoel elke twee jaar via de Stadspeiling. In het najaar van 2017 vond deze peiling weer plaats, de uitkomsten volgen dan in het voorjaar van 2018. In 2015 voelde 25% van de onderzochte Amersfoorters zich wel eens onveilig, dat wil zeggen dat 75% van de onderzochte Amersfoorters zich altijd veilig voelt.

g. Radicalisering

Onze inzet is gericht op het verwezenlijken van de doelstelling "beschermen van de rechtstaat en democratische waarden"
De lijn die we de afgelopen jaren hebben ingezet, zetten we door: het voorkomen van het ontstaan van voedingsbodems voor polarisering en radicalisering door in het sociaal domein actief in te zetten op het versterken van de inclusieve samenleving. We zorgen ervoor dat netwerkpartners kennis hebben van het onderwerp en vroegtijdig kunnen signaleren. We grijpen in als het nodig is.
In 2016 hebben we een regionale samenwerking opgestart op preventie en vroegsignalering van radicalisering. Voor deze regionale samenwerking hebben we in 2016 en 2017 vanuit het Rijk geld ontvangen. Ook voor 2018 wordt een regionale aanvraag voor rijksgeld voorbereid.

Naast deze focus op het voorkomen van het ontstaan van voedingsbodems, voeren we regie op het bespreken van signalen (van radicalisering, uitreizen of terugkeren) met de professionele partners, zoals (specialistische diensten van de) politie, het OM, de NCTV en de Raad voor de Kinderbescherming. In dit overleg beoordeelt elke partner vanuit de eigen expertise en verantwoordelijkheid de casus en wordt zo nodig gezamenlijk per individueel geval een interventiestrategie gemaakt om risico’s te verkleinen.  

  1. Reguliere inzet

We handhaven onze reguliere inspanningen op diverse veiligheidsonderwerpen. Zoals: hennepteelt,Convenant veilig uitgaan 2015 - 2018, Collectieve horecaontzegging, cameratoezicht, Aanpak Veel Voorkomende Criminaliteit (autokraak, fietsendiefstal, vernieling), prostitutie, coffeeshopbeleid (Coffeeshopbeleid Amersfoort 2016), aanpak jeugdoverlast, persoonsgerichte aanpak in het Veiligheidshuis (Top X-aanpak) en bestuurlijke aanpak criminaliteit.
Zie ook het Programma Veiligheid 2015-2018 en  Monitor Leefbaarheid & Veiligheid 2015.
Daarnaast blijven we adequaat en snel inspelen op actuele ontwikkelingen op het gebied van sociale veiligheid.

Folder met tips: herken en voorkom oplichters aan de deur

Samenwerking

Voor het realiseren van onze ambitie werken wij actief samen met diverse partners, zoals: bewoners, (horeca)ondernemers, politie, openbaar ministerie, Veiligheidshuis Utrecht  reclasseringsorganisaties,  Dienst Justitiële Inrichtingen, woningcorporaties, regiogemeenten,onderwijsinstellingen en diverse zorg- en ondersteuningspartners zoals Leger des Heils, Kwintes, Veilig Thuis, SAVE, MEE, Amerpoort, De Waag, Victas, Welzin, Versa Welzijn, Stadsring 51, GGZ-Centraal en Symfora-Meander.

Maatregelen

Op dit deelprogramma zijn geen herstelmaatregelen van toepassing of zijn de herstelmaatregelen reeds gerealiseerd.

Gerelateerde links

Er zijn geen gerelateerde links voor dit deelprogramma.